Bilimsel teoriler, galaksi merkezlerindeki süper kütleli kara deliklerin galaksilerin yıldız oluşum süreçlerini durdurabileceğini öne sürüyor. James Webb Uzay Teleskobu, bu sürecin nasıl işlediğini ilk kez gözler önüne serdi. Süper kütleli bir kara delik, galaksinin “besin kaynaklarını” tüketerek yıldız oluşumunu neredeyse anında durdurdu. Bu gözlem, galaksi merkezlerinde gerçekleşen etkilerin galaksinin yaşam döngüsü üzerindeki etkilerini anlamak için büyük bir adım olarak değerlendiriliyor.
GS-10578 Galaksisi Üzerine Yeni Bulgular
Cambridge Üniversitesi astronomları, yaklaşık 12.5 ila 11.5 milyar yıl önce yıldızların oluştuğu uzak GS-10578 galaksisini inceledi. James Webb'in kızılötesi hassasiyeti sayesinde, bu galaksiyi detaylı bir şekilde gözlemleme şansı buldular. GS-10578 galaksisi, yaklaşık 200 milyar güneş kütlesine sahip ve bu, genç evrenin boyutları için Milky Way'e (Samanyolu) eşdeğer bir büyüklükte. Ancak, galaksinin yıldız üretme süreci aniden durdu ve galaksi büyüyüp “ölüme” sürüklendi.
Kara Delik ve Soğuk Gazın Rolü
James Webb'in gözlemleri, galaksiden saniyede 1000 km'den fazla hızla uzaklaşan soğuk gaz bulutlarını ortaya çıkardı. Bu hız, gazın galaksinin çekim kuvvetini aşarak galaksiyi yıldız oluşumu için gerekli olan "besin maddelerinden" mahrum bırakmasını sağlıyor. Webb, soğuk gaz bulutlarının spektrumda görünmemesine rağmen, arka plan yıldızlarının ışığındaki zayıflama yoluyla bu gazın varlığını ve hızını belirleyebildi. Bu tür ölçümler genellikle radyo teleskoplarla yapılabiliyordu ve Webb'in bulguları büyük bir yenilik sundu.
ALMA ile Derinlemesine Araştırma
Webb'in sağladığı veriler, Atacama Büyük Milimetre/Alt Milimetre Dizi (ALMA) radyo teleskobu ile daha da detaylandırılacak. ALMA, galaksinin içine girip, yeni yıldızların oluşumu için gerekli olabilecek soğuk gazı arayacak. Bu, galaksinin iç yapısını daha iyi anlamak ve kara deliklerin galaksi içindeki etkilerini daha ayrıntılı bir şekilde incelemek için önemli bir adım olacak.
Kara Deliklerin Galaksi Üzerindeki Etkileri
Gözlemler, kara deliklerin maddeyi emerek enerji ve maddeyi galaksiden dışarıya attığını gösteriyor. Bu süreç, galaksinin merkezinden moleküler gazları ve tozları uzaklaştırıyor, bu da galaksinin yıldız oluşumu için gerekli kaynakları tüketmesine neden oluyor. "Kara delik bu galaksiyi öldürüyor ve yeni yıldızların oluşması için gerekli olan 'besin' kaynaklarını kapatarak galaksiyi hareketsiz hale getiriyor," diyor bilim insanları. Peki, sizce kara deliklerin galaksi üzerindeki bu etkileri, evrenin diğer bölgelerinde nasıl sonuçlar doğurabilir? Görüşlerinizi bizimle paylaşın!
